یک مطلبی رو میخونید و بعد چند وقت فراموش می کنید؟
ما از یادگیری به عنوان پله اول حافظه یاد میکنیم. یادگیری از یک عامل خارجی یا بیرونی به ما منتقل می شود. این عامل خارجی می تواند معلم، کتاب، تجربه شخصی یا هر چیز دیگر باشد (اگر دبیر خوبی ندارید نگران نباشید، کتاب های خوبی هستند که می توانند به شما کمک کنند). در یادگیری مطالب در ابتدای راه حافظه یعنی حافظه کوتاه مدت شما ذخیره خواهند شد. نگهداری مطلب در حافظه کوتاه مدت کاملا بستگی به درجه اهمیت موضوع دارد. مثلا اتفاق افتاده مادر از شما خواسته تا نمکدان را از داخل آشپزخانه برایش بیاورید و شما بعد از ورود به آشپزخانه در یخچال را باز کرده، آب خورده اید و بعد آشپزخانه را ترک کرده اید! و مادر با نگاهی شما را تا اتاقتان بدرقه کرده و از خداوند به خاطر داشتن چنین فرزند باهوشی تشکر ویژه کرده است! هر چه درجه اهمیت مطلب بیشتر باشد و تمرکز شما بیشتر باشد مطالب بیشتر در حافظه کوتاه مدت شما خواهند ماند.
بعد از یادگیری شما نیاز دارید مطلبی را که آموزش گرفته اید را تثبیت کنید. تثبیت به معنی انتقال مطلب به حافظه میان مدت شماست. حافظه میان مدت نسبت به حافظه کوتاه مدت قوی تر و ماندگاری مطلب به شدت بیشتر است. تثبیت در هر درسی متفاوت از درس دیگر است اما بیشتر مواقع حل تمرین سبک (نه اینکه بری تست المپیاد بزنی) میتواند به شما کمک کند تا مطلب را در حافظه میان مدت نگهداری کنید. پس از تثبیت اولیه معمولا برای انتقال مطلب به حافظه بلند مدت به دانش پذیر پیشنهاد می کنیم حتما مطالب را به طرق مختلف برای خود خلاصه نویس کند. خلاصه نویسی یعنی یک برگه کاغذ و نوشتن هر چیزی که در ذهن داریم از مطلبی که خوانده ایم و تثبیت کرده ایم. خلاصه نویسی زمانی که کتاب جلوی شما باز است و شما حتی یک ویلگول را جا نمیندازید یعنی بازنویسی کتاب که نه تنها به شما کمکی نمی کند بلکه زمان شما را نیز می-گیرد.
یکی از مواردی که هیچ وقت در فرآیند درس خواندن رعایت نمی شود مرور کردن است. مرور انتقال بسیار آرام مطالب به حافظه بلند مدت شماست. مرور کردن معمولا در فواصل زمانی مشخص انجام می گیرد و عدم مرور دو مرحله قبل را نابود خواهد کرد.
خودمونی بگم هی بخونی و تست بزنی و مرور نکنی هیچی نمیشی!
خلاصه نویسی ها در مرور به شدت به شما کمک خواهد کرد. به شدت توصیه می کنم از خلاصه نویسی های دیگران استفاده نکنید چون الگوریتم ذهنی هر فردی با فرد دیگر متفاوت است و مطلبی که دیگری خلاصه کرده است ممکن هیچ کمکی به شما نکند.
بیاین با یک مثال ساده همه چیز رو بهتون توضیح بدم. آخرین باری که رفتی عروس کی بود؟ شام چی خوردی؟ نوش جونت! به خاطر داری شام چی خوردی!
حالا دوشنبه هفته پیش شام چی خوردی؟ به خاطر نداری! و این حافظه عجیب ماست! حافظه بلند مدت ما زمانی خوب فعال میشه که داستانی براش اتفاق بیفته. زمانی که درسی رو میخونی (مرحله اول و یادگیری) اگر داستانی برای اون مبحث ایجاد کنی راحت تری میتونی در حافظه خودت نگهداری کنی!
اما در مرحله دوم (تثبیت) حافظه به طرز عجیبی عمل میکنه! اگر شما سوالی رو درست پاسخ بدید اون توی حافظه شما نخواهد ماند چون اتفاق جالبی رقم نخورده و شما خیلی راحت از کنارش رد میشید ولی کافیه در تثبیت سوالی رو اشتباه جواب بدید! چون دنبال پاسخ سوال میرید و با سوال کلنجار میرید بیشتر میمونه توی حافظه شما!
و اما مرحله سوم (مرور)؛ هر داستانی زمانی که روایت نشه از یادها میره! ما برای درگذشتگان چرا سالگرد میگیریم؟ چون در یادمون بمونن! مرور، داستان مطلبی که خوندید رو دوباره روایت میکنه..
درس خواندن یک داستان با روایت های مختلف و جذاب است. داستانی که داستان های دیگر زندگی شما را زیباتر میکند.
